مبتدی (مناسب برای درک مفهوم کلی مطلب) 

ارزیابی کلی
برای هر کدام از بیماران ارزیابی کل علایم با استفاده از روش آنالوگ بصری در مقیاس ۰-۱۰ انجام شد که در آن صفر به معنای نبود علایم و ۱۰ به معنای شدیدترین علایم موجود است. علایم بررسی شده عبارتند از گرفتگی بینی، تخلیه ی خلفی/جلویی بینی و درد صورت، سردرد و کاهش بویایی.

ارزیابی دقیق
۱-ارزیابی عمومی
۲- ارزیابی کامل ORL
۳-آژمایش رینوسکوپیک خلفی
۴-اندوسکوپی تشخیصی بینی
ارزیابی بر اساس روش اندوسکوپی لوند- مک کی انجام شد. یافته های اندوسکوپی ارزیابی شده عبارت بودند از: پولیپ، ادم و تخلیه.
در گزوه اول، در ابتدای مطالعه نمونه های بافتی از مخاط بینی تمام بیماران در حین عمل جراحی اتوپلاستی برداشته شد. در گروه دوم و سوم ، نمونه های بافتی در ابتدا از پولیپ بینی برداشته شد و بعداز ۴ هفته مصرف ویتامین D مجددا نمونه برداری بافتی در حین عمل جراحی اندوسکوپیک سینوس انجام شد.
نمونه های بافتی بلافاصله با بتادین ضدعفونی شده و با بافر سالین-فسفات شستشو شدندو سپس به قطعات کوچکنر بریده شده و در لوله های نمونه برداری حاوی ۱ میلی لیتر بافر سالین-فسفات نگه داری شدند. بخشی از هر کدام از نمونه ها در بافر ۱۰% فرمالین خنثی ثبیت شد و برای مطالعات هیستولوژیکی بعدی و رنگ آمیزی ماسون در پارافین قرار داده شد. برای مطالعه ی ایمنوهیستوشیمی (گیرنده ی TOLL- مانند ) از روش استرپتوآویدین- بیوتین برای برش های پارفین زدایی شده استفاده شد تا با آنتی ژن واکنش دهد. برش ها بلوکه شده و با یک آنتی بادی آنتیTLR-9 به مدت یک شبانه روز در دمای ۴ درجه ی سانتی گراد انکوبه شدند. برش ها سپس با یک آنتی بادی بیوتینه شده ی ثانویه انکوبه شدند. رنگ آمیزی کنتراست بافت ها با هماتوکسیلین ۱۰% انجام شد.

آنالیز آماری
آنالیز های آماری به کمک برنامه ی اکسل ۲۰۱۰ انجام شد. داده های کلینیکی به صورت میانگین و توزیع استاندارد بیان شدند. ناحیه ی میانگین درصد تجمع رشته های کلاژن است و میزان بیان TLR-9 با استفاده ازآنالیز ۱۰ تصویر برای هرگروه با استفاده از برنامه IMAGE-PRO PLUS ورژن۶ کمی سازی شد.آزمونT برای تعیین اختلاف آماری انجام شد.P-VALUE<0.05 از نظر آماری قابل قبول در نظر گرفته شد.
برای رعایت اصول اخلاقی تمام بیماران توجیه شده و رضایت کتبی گرفته شد.

نتایج
نتایج بالینی
داده های عمومی
میانگین سنی بیماران ۲۸٫۲ بود (۱۸ تا ۵۰ سال). از ۳۰ بیمار ۲۱ نفر مرد و ۹ نفر زن بودند. میانگین، توزیع نرمال و P-VALUE علایم مختلف بیماران گروه های II و III در جدول ۲ به صورت خلاصه اورده شده است. کاهش چشمگیری در علایم ظاهری در مقایسه ی گروه IIIa و IIIb مشاهده شد اما این کاهش در گروه II چشمگیر نبود.

اندوسکوپیک
کاهش چشمگیری در علایم اندوسکوپیک در مقایسه ی گروه IIIa با IIIb مشاهده شد. گروه IIa نیز در مقایسه با گروه IIb کاهش چشمگیری در ادم نشان داد ولی کاهش معناداری در پولیپ و تخلیه ی بینی مشاهده نشد.

نتایج هیستولوژیکی
در گروه شاهد (گروهI) مخاط حفره ی بینی طبیعی بوده و اپیتلیوم تنفسی آنها بر روی لامینای پایه و لامیناپروپیا با رگ های خونی فراوان قرار داشت. افراد گروه IIb آسیب هایی را در اپیتلیوم تنفسی خود نشان دادند که بروی لامینای ضخیم با تعدادی اینفیلتراسیون سلولی(لیمفوسیت ها، ائوزینوفیل ها و سلول های پلاسما) و تعداد کم رگ-های خونی قرار داشت.
افراد گروه IIb آسیب های جزئی در اپیتلیوم تنفسی بر روی لامینای ضخیم و لامینا پروپیا داشتند.. افراد گروه IIIb برخی از ویژگی های افراد گروهIIb را داشتند. افراد گروه IIIa مخاط بینی تقریبا نرمالی داشتند و اپیتلیوم تنفسی بر روی لامینای نازک و لامینا پروپیا با تعداد کمی اینفیلتراسیون سلولی و رگ های خونی قرار داشت.
رنگ آمیزی Masson trichrome
در گروه شاهد(کنترل) مقدار بسیار کمی از رشته های کلاژن در لامینا پروپریا و مخاط بینی مشاهده شد .در گروه IIb (گروه دریافت کننده ی دوز پایین ویتامینD قبل از دریافت ویتامین) مقادر قابل توجهی از رشته های کلاژن در لامیناپروپریا و بازال لامینا مشاهده شد. در گروه IIa (گروه دوم بعد از دریافت ویتامینD) مشخص شد که تجمع رشته های کلاژن در بازال لامینا و لامیناپروپریا کاهش یافت.گروهIIIb (قبل از دریافت دوز بالای ویتامینD) مانند گروه IIb تجمع رشته های کلاژن را نشان دادند. بعد از دریافت دوز بالای ویتامینD (IIIa) مقدار بسیار جزئی از رشته های کلاژن در لامینا پروپریا مشاهده شد.
میزان کاهش در تجمع رشته های کلاژن در گروه IIIa نسبت به گروهIIIb بسیار چشمگیر بود اما این نسبت در گروه IIa نسبت به گروه IIb قابل توجه نبود.

ایمنوهیستوشیمی
رنگ آمیزی ایمنوهیستوشیمیایی مثبت TLR-9 باعث رنگ آمیزی قهوه ای سیتوپلاسم و هسته شد. در گروه شاهد بیان سیتوپلاسمیک TLR-9 در سطح رآسی اپیتلیال متوسط بود. در گروهIIb بیان TLR-9 در اپیتلیال و لامینا پروپیا بسیار بالا بود. در گروهIIa بیان TLR-9 در اپیتلیال و لامینا پروپیا متوسط بود. در گروهIIIb بیان TLR-9 مانند گروه IIb بود. در گروه IIIa بیانTLR-9 بسار ضعیف بود. کاهش بیان TRL-9 در گروهIIIa نسبت به گروه IIIb چشمگیر بود اما این نسبت کاهش در گروه IIa نسبت به IIb چندان قابل توجه نبود